بیماری‌های روماتولوژیک شامل مجموعه‌ای از اختلالات التهابی و خودایمنی هستند که عمدتاً مفاصل، عضلات، استخوان‌ها و بافت‌های پیوندی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این بیماری‌ها مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتوز سیستمیک، اسکلرودرما و سندروم شوگرن ممکن است درد، تورم و سفتی مفاصل را به همراه داشته باشند و در مواردی می‌توانند موجب آسیب‌های مزمن و جدی به اندام‌ها و ارگان‌های داخلی شوند. برای تشخیص این بیماری‌ها، مجموعه‌ای از آزمایش‌های آزمایشگاهی به کار می‌رود که هر کدام می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را درباره‌ی وضعیت سیستم ایمنی و میزان التهاب در بدن فراهم کند. آزمایش خون برای بررسی سطح پروتئین‌های التهابی مانند CRP و ESR به منظور تشخیص و پایش شدت التهاب مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، آزمایش‌های خاصی مانند عامل روماتوئید (RF) و آنتی‌بادی ضد هسته‌ای (ANA) برای تشخیص برخی از بیماری‌های خودایمنی بسیار حائز اهمیت‌اند. علاوه بر این، آزمایش‌های ژنتیکی می‌توانند در موارد خاص به تشخیص بیماری‌های ارثی یا پیش‌بینی پاسخ بدن به درمان کمک کنند. ترکیب نتایج آزمایش‌ها با بررسی‌های بالینی و تصویربرداری پزشکی، از جمله MRI و اشعه X، به پزشکان این امکان را می‌دهد تا تشخیص دقیقی ارائه دهند و برنامه درمانی مؤثری را برای هر بیمار طراحی کنند.